جراحی انحراف چشم یا استرابیسم یکی از موثرترین روش برای اصلاح وضعیت انحراف یا عدم هماهنگی حرکت چشم ها است. این عارضه ناشی از عوامل مختلفی اعم از مشکلات عصبی، عضلانی یا وراثتی می باشد که در اثر آن یکی از چشم ها به سمت داخل، خارج، بالا، پایین یا ترکیبی از این موارد انحراف پیدا می کند. جراحی انحراف چشم با تغییر موقعیت عضلات چشم، حرکت چشم ها را هم راستا و هماهنگ می کند. با ما همراه باشید زیرا در این مقاله قصد داریم به بررسی موضوعات مختلفی اعم از دلایل بروز انحراف چشم، علائم این عارضه، مزایا و معایب جراحی و هزینه آن بپردازیم.
جراحی انحراف چشم چیست؟
انحراف چشم در سنین پایین بسیار شایع بوده و در صورت ابتلا به این عارضه یکی از چشم ها به سمت داخل، خارج، بالا یا پایین منحرف می شود و باعث مشکل در هماهنگی دید دو چشم و در برخی موارد دوبینی می شود. پزشک در این جراحی با تغییر موقعیت یا طول عضلات چشم، چشم ها را در موقعیت طبیعی خود قرار می دهد و عدم تقارن چشم ها را اصلاح می کند. لازم به ذکر است این نوع جراحی با بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام شده و منجر به بهبود دید بهتر، رفع مشکلات بینایی، کاهش دوبینی و اعتماد به نفس می شود.
دلایل بروز انحراف چشم
انحراف چشم یا استرابیسم بنا به دلایل مختلفی رخ می دهد و علت بروز این عارضه در بدن هر فرد متفاوت است. برخی از مهمترین دلایل بروز انحراف چشم به شرح زیر است:
- فلج مغزی
- تنبلی چشم
- سندرم داون
- عوامل ژنتیکی
- مشکلات بینایی
- اختلالات عصبی
- تومور چشم یا مغز
- استرس های روانی
- ضعف عضلات چشم
- شرایط مرتبط با تولد و رشد فرد
- ضربه یا آسیب دیدگی چشم یا سر
- بیماری‌های سیستمیک و عصبی مانند دیابت و سکته مغزی
نکته: تشخیص علت دقیق انحراف چشم نیاز به مشاوره با بهترین متخصص چشم در تهران دارد تا بهترین روش درمان را برای شما عزیزان تعیین کند.
انواع جراحی انحراف چشم
همانطور که در بالا ذکر کردیم جراحی انحراف چشم به منظور اصلاح عدم تقارن و ناهماهنگی در حرکت چشم ها انجام می شود. لازم به ذکر است با توجه به نوع و شدت انحراف، روش های مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد. انواع جراحی انحراف چشم به شرح زیر است:
- جراحی انحراف به داخل: این جراحی به منظور اصلاح انحراف چشم هایی بوده که به سمت داخل متمایل شده است. در جراحی انحراف به داخل، جراح عضلات خاصی از چشم را تغییر موقعیت می دهد تا چشم ها به وضعیت طبیعی بازگردند.
- جراحی انحراف به خارج : در این نوع جراحی، عضلات چشم ها تنظیم می شوند تا حرکت چشم ها به سمت بیرون کاهش یابد.
- جراحی اصلاحی: هنگامی که انحراف چشم ناشی از آسیب، بیماری های عصبی یا شرایطی مانند فلج عضلات چشم باشد، جراحی اصلاحی انجام می شود.
- جراحی عضلات خارجی چشم: این جراحی شامل تقویت یا تضعیف عضلاتی بوده که مسئول حرکت چشم هستند. در برخی موارد، عضلات خاصی برداشته شده یا دوباره در جای خود قرار داده می شوند تا حرکت چشم به طور صحیح و هم راستا انجام گیرد.
بیشتر بخوانید: جراحی فمتولیزیک چیست؟
مراحل انجام جراحی انحراف چشم
جراحی انحراف چشم شامل چند مرحله بوده که معمولا با توجه به نوع و شدت انحراف 30 دقیقه الی 2 ساعت زمان میبرد. در ادامه به طور کامل به بررسی مراحل عمل خواهیم پرداخت.
- ابتدا جراح برای انجام این نوع جراحی بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی را تزریق می کند.
- سپس جراح با استفاده از ابزارهای مخصوص، یک برش کوچک در بافت های اطراف چشم (پلک بالا یا پایین) ایجاد می کند.
- در این مرحله جراح به عضلات چشم دسترسی پیدا کرده و آنها را بررسی می کند.
- اگر عضله ای بیش از حد فعال و به سمت داخل انحراف داشته باشد، جراح عضله را کوتاه می کند تا از کشیدگی بیش از حد آن جلوگیری شود. لازم به ذکر است این کار باعث می شود عضله قدرت کمتری داشته باشد و چشم به حالت طبیعی خود بازگردد.
- در صورتی که عضله ای ضعیف و به سمت خارج انحراف داشته باشد، جراح عضله را بلند کرده یا آن را تقویت می کند.
- در برخی موارد، جراح عضلات را از محل اتصالشان جدا کرده و آنها را در موقعیت جدیدی قرار می دهد تا انحراف اصلاح شود.
- پس از اتمام اصلاح عضلات، جراح برش ها را با بخیه می بندد. سپس محل جراحی را با پانسمان می پوشاند تا از بروز عفونت یا آسیب جلوگیری شود.
مزایای جراحی انحراف چشم
جراحی انحراف چشم دارای مزایای متعدد و چشمگیری بوده که در ادامه به مهمترین مزایای این نوع جراحی اشاره می نماییم:
- بهبود عملکرد چشم
- کاهش خستگی چشم
- کاهش یا حذف دوبینی
- کاهش درد چشم و فشار
- درمان انحرافات پیچیده تر
- پیشگیری از مشکلات بینایی
- بهبود هماهنگی بین چشم ها
- دریافت نتایج دائمی و ماندگار
- افزایش اعتماد به نفس و بهبود ظاهر
عوارض جراحی انحراف چشم
لازم به ذکر است عوارض های این نوع جراحی بسیار نادر و کم است اما با این حال این عمل همانند سایر عمل های جراحی دارای یکسری عوارض های احتمالی می باشد. البته با انتخاب بهترین جراح و فوق تخصص چشم، دکتر محسن رحمتی کامل میتوانید احتمال بروز این عوارض ها را کاهش دهید. به طور کلی عوارض های عمل انحراف چشم به شرح زیر است:
- عفونت
- خونریزی
- افتادگی پلک
- اسکار یا جای زخم
- دوبینی موقت یا جدید
- عدم تصحیح کامل انحراف
- خشکی چشم یا احساس درد
- حساسیت به نور یا تاری دید موقت
- تغییرات در شکل چشم یا ظاهر صورت
- بی حسی یا احساس غیرطبیعی در اطراف چشم
کاندیدای مناسب برای عمل انحراف چشم
کاندیدای مناسب برای جراحی انحراف چشم افرادی هستند که دچار مشکلات انحرافی چشم می باشند. به طور کلی لازم به ذکر است انتخاب فرد مناسب برای این جراحی به عواملی اعم از شدت انحراف، علت، سن بیمار و وضعیت کلی سلامت فرد بستگی دارد. البته تصمیم گیری نهایی باید توسط یک چشم پزشک متخصص و با توجه به وضعیت هر فرد انجام شود. افراد مناسب برای این جراحی به شرح زیر است:
- افرادی که دچار انحراف چشم هستند
- افراد دارای انحراف چشم ناشی از سکته
- افراد دارای مشکلات بینایی مرتبط با انحراف چشم
- افرادی که به درمان‌های غیر جراحی برای آنها موثر نبوده است.
مراقبت های بعد از جراحی انحراف چشم
مراقبت های بعد از جراحی انحراف چشم بسیار مهم و ضروری است زیرا در روند بهبود و کاهش عوارض بعد از عمل نقش بسزایی دارند. مراقبت های بعد از جراحی انحراف چشم به شرح زیر است:
- از انجام فعالیت های سنگین یا فشار به چشم ها پرهیز کنید.
- سعی کنید تا 48 ساعت سر خود را هنگام خواب بالا نگه دارید.
- از تماس مستقیم، وارد کردن فشار یا ضربه های ناگهانی به چشم خود پرهیز کند.
- حداقل به مدت 24 ساعت برای کاهش تورم و کبودی از کمپرس سرد استفاده کنید.
- جهت کاهش درد و تورم میتوانید از داروهای مسکن مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده نمایید.
- پس از جراحی، چشم ها به مدت کوتاهی نیاز به استراحت دارند بنابراین استراحت کافی داشته باشید.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، جراحی انحراف چشم یک روش و پیشرفته برای اصلاح مشکلات استرابیسم و بهبود هماهنگی و حرکت چشم ها است. این جراحی برای افرادی که از مشکلات بینایی، دوبینی چشم رنج می برند، بسیار مناسب است. پس از جراحی، رعایت مراقبت های لازم و پیروی از دستورات پزشک به بهبود سریع تر و کاهش عوارض کمک می کند.