عفونت قرنیه چشم یکی از مشکلات چشمی بوده که ممکن است بینایی چشم را به خطر بیندازد. معمولا این عفونت به دلیل ورود باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها یا انگل ها به سطح قرنیه ایجاد می شود و در صورت عدم درمان به موقع باعث زخم قرنیه و کاهش دید می شود. اما چه عواملی خطر ابتلا به این عفونت را افزایش می دهند؟ آیا راه های پیشگیری موثری برای جلوگیری از این عارضه وجود دارد؟ در این مقاله به دلایل بروز عفونت قرنیه، علائم آن، روشهای تشخیص و درمان خواهیم پرداخت پس با ما همراه باشید.
التهاب قرنیه چشم چیست؟
قرنیه که به عنوان لایه شفاف و محافظ چشم شناخته می شود، نقش بسزایی در تمرکز نور و وضوح دید ایفا می کند. هرگونه التهاب یا آسیب دیدگی به این بخش منجر به مشکلات بینایی و ناراحتی شدید می شود. عفونت قرنیه یا کراتیت ممکن است منشا عفونی یا غیر عفونی داشته باشد.
در موارد عفونی، عوامل بیماری زا مانند باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها یا انگل ها نقش دارند اما التهاب غیر عفونی ناشی از ضربه، استفاده طولانی مدت از لنزهای تماسی، خشکی چشم یا قرار گرفتن در معرض اشعه های مضر است.
علائم عفونت قرنیه چشم
لازم به ذکر است التهاب قرنیه یک بیماری چشمی بوده که به دلیل تورم یا عفونت در قرنیه بوجود می آید. قرنیه بخش شفاف و گنبدی شکل جلوی چشم بوده که وظیفه محافظت از چشم و کمک به تمرکز نور را بر عهده دارد. به طور کلی علائم التهاب قرنیه به شدت بیماری بستگی دارد اما شایع ترین علائم آن شامل موارد زیر است:
- قرمزی چشم
- حساسیت به نور (فوتوفوبیا)
- افت بینایی در موارد شدیدتر
- تاری یا کاهش وضوح بینایی
- احساس وجود جسم خارجی در چشم
- درد شدید یا احساس سوزش در چشم
- مشکل در باز کردن پلک به دلیل التهاب و درد
- افزایش اشک ریزی یا ترشح غیر عادی مایعات از چشم
توجه: در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مراجعه سریع به بهترین متخصص چشم تهران بسیار ضروری است زیرا تشخیص و درمان زودهنگام منجر به جلوگیری از پیشرفت بیماری و آسیب های جدی می شود.
دلایل بروز عفونت قرنیه چشم
عفونت قرنیه چشم بنا به دلایل مختلفی ایجاد می شود که به طور کلی دلایل بروز آن به دو دسته عفونی و غیرعفونی تقسیم می شود. در برخی موارد، آسیب های جزئی به سطح قرنیه زمینه را برای ورود میکروب ها و ایجاد عفونت فراهم می کند. دلایل بروز التهاب قرنیه چشم به شرح زیر است:
آسیب های چشمی
- خراش یا ضربه مستقیم به قرنیه
- سوختگی های شیمیایی یا حرارتی
- ورود اجسام خارجی مانند گرد و غبار یا ذرات ریز
استفاده نادرست از لنزهای تماسی
- عدم رعایت بهداشت در نگهداری لنزها
- استفاده طولانی مدت و مداوم از لنز بدون استراحت
- آلودگی لنزها به باکتری، قارچ یا انگل (مانند آکانتامبا)
عفونت های ویروسی
- ویروس هرپس زوستر (عامل زونا)
- ویروس هرپس سیمپلکس (عامل تبخال)
عفونت های باکتریایی و قارچی
- باکتری هایی مانند نایسریا گونوره آ (عامل سوزاک)
- قارچ هایی که در محیط های مرطوب رشد می کنند
قرار گرفتن در معرض آب های آلوده
- استفاده از آب آلوده برای شست و شوی چشم
- شنا در رودخانه ها، دریاچه ها و استخرهای غیر بهداشتی
عوامل افزایش خطر ابتلا به التهاب قرنیه چشم
همانطور که در بالا ذکر کردیم این عارضه به دلیل عفونت، آسیب فیزیکی یا عوامل مختلف دیگر بروز می کند. در برخی موارد، عوامل خاصی خطر ابتلا به التهاب قرنیه را افزایش می دهند که شامل موارد زیر است:
- ضعف سیستم ایمنی بدن
- استفاده نادرست از لنزهای تماسی
- استفاده از داروهای کورتیکواستروئیدی
- آسیب به سطح قرنیه اعم از ضربه یا خراش
- محلول های چشمی یا قطره های تماسی آلوده
- عفونت های ویروسی و سایر بیماری های مرتبط
عوارض التهاب قرنیه چشم
در صورت عدم درمان به موقع التهاب قرنیه ممکن است با عوارض جدی و حتی تهدید کننده ای همراه باشد. لازم به ذکر است این عوارض به طور مستقیم بر بینایی شما عزیزان تاثیر می گذارد و حتی در موارد شدیدتر، باعث از دست دادن بینایی می شوند. برخی از مهمترین عوارض عفونت قرنیه چشم به شرح زیر است:
- نیاز به تخلیه چشم
- زخم های باز روی قرنیه
- التهاب مزمن و ایجاد زخم
- افت بینایی موقت یا دائمی
- نیاز به جراحی پیوند قرنیه
- از دست دادن کامل بینایی
- افزایش فشار چشمی یا گلوکوم
- عفونت های ویروسی مزمن یا عودکننده
روشهای تشخیص عفونت قرنیه چشم
تشخیص التهاب قرنیه چشم از اهمیت بالایی برخوردار بوده و پزشک برای تشخیص درست و به موقع از روشهای مختلفی استفاده می کند. در ادامه به مهمترین روشهای تشخیص التهاب قرنیه اشاره می نماییم:
- معاینه اولیه چشم
- معاینه با پن لایت
- آزمایشات لازم آزمایشگاهی
- استفاده از لامپ شکاف (Slit-lamp)
روشهای درمان عفونت قرنیه چشم
درمان التهاب قرنیه به علت و نوع آن بستگی دارد زیرا این عارضه بنا به دلایل مختلفی رخ می دهد. هر یک از این دلایل نیازمند به درمان خاصی بوده که باید توسط پزشک متخصص تجویز شود. در اینجا به انواع درمان این بیماری اشاره می نماییم:
درمان التهاب قرنیه غیر عفونی
در صورتی که التهاب قرنیه ناشی از آسیب های فیزیکی یا سایر مشکلات غیر عفونی باشد، درمان با استفاده از قطره های اشک مصنوعی یا داروهای ضدالتهابی موضعی شروع می شود.
درمان التهاب قرنیه عفونی
درمان التهاب قرنیه عفونی به نوع عفونت بستگی دارد:
- التهاب قارچی: در این نوع التهاب قرنیه، درمان با قطره های ضد قارچ چشمی و داروهای ضد قارچ خوراکی انجام می شود.
- التهاب باکتریایی: در این نوع عفونت پزشک قطره های ضد باکتریایی تجویز می کند. اگر عفونت شدید باشد، مصرف آنتی بیوتیک های خوراکی نیز ضروری است.
- التهاب قرنیه آکانتاموبا: این نوع التهاب با استفاده از قطره های آنتی بیوتیک درمان می شود اما برخی از عفونت های ناشی از آکانتاموبا مقاوم به درمان هستند.
- التهاب ویروسی: التهاب قرنیه ناشی از ویروس ها با استفاده از قطره های ضد ویروسی و داروهای خوراکی ضد ویروس درمان می شود. البته لازم به ذکر است برخی ویروس ها نیاز به درمان طولانی تری دارند.
جراحی پیوند قرنیه
اگر درمان های دارویی موثر نباشد یا التهاب قرنیه منجر به آسیب های دائمی و کاهش شدید بینایی شود، پزشک جراحی پیوند قرنیه را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، التهاب قرنیه یک مشکل جدی بوده که به سرعت پیشرفت کرده و منجر به مشکلات دائمی در بینایی می شود. دلایل بروز این بیماری شامل آسیب های فیزیکی، عفونت های باکتریایی، ویروسی، قارچی یا حتی آلودگی های ناشی از انگل ها می باشد. تشخیص به موقع و درمان صحیح التهاب قرنیه از اهمیت زیادی برخوردار بوده زیرا از عوارض جدی مانند از دست دادن بینایی یا نیاز به پیوند قرنیه جلوگیری می شود.