تنبلی چشم یا آمبلیوپی یکی از شایع ترین مشکلات بینایی بوده که معمولا این عارضه در دوران کودکی تشخیص داده می شود. بهتر است بدانید این عارضه زمانی رخ می دهد که یکی از چشم ها به درستی تکامل نیابد یا عملکرد آن ضعیف شود. اگر این عارضه به موقع درمان نشود، منجر به بروز ضعف دائمی بینایی می شود. امروزه با پیشرفت علم پزشکی، روشهای گوناگونی برای درمان تنبلی چشم وجود دارد. پس با ما همراه باشید زیرا در ادامه به بررسی کامل روشهای تشخیص و درمان این عارضه خواهیم پرداخت.
روشهای تشخیص تنبلی چشم
لازم به ذکر است در صورت مشاهده علائم تنبلی چشم باید به بهترین متخصص چشم در تهران مراجعه نمایید تا با تشخیص به موقع از عوارض دائمی و جدی تر جلوگیری شود. لازم به ذکر است پزشکان از روش های مختلفی برای شناسایی این بیماری استفاده می کنند که در ادامه به آنها اشاره می نماییم:
معاینه چشمی
اولین و مهمترین روش تشخیص این بیماری، معاینه چشم است. ابتدا متخصص چشم با انجام معاینات دقیق چشمی، وضعیت بینایی هر دو چشم را بررسی می کند که این معاینه شامل بررسی وضوح دید، حرکات چشمی و هماهنگی بین دو چشم است.
تست پوشاندن چشم
جالب است بدانید در این روش یک چشم بیمار پوشانده می شود و باید با چشم دیگر به یک هدف نگاه کند. این روش برای تشخیص وجود اختلاف بین قدرت بینایی دو چشم و شناسایی هرگونه انحراف چشمی مورد استفاده می شود.
تست حساسیت به کنتراست
در این روش پزشک بررسی می کند که چشمان بیمار تا چه حد قادر به تشخیص تفاوت بین سایه ها و کنتراست ها می باشد. لازم به ذکر است کاهش حساسیت به کنتراست یکی از علائم تنبلی چشم است.
بررسی دید نزدیک و دور
یکی دیگر از روشهای تشخیص این عارضه، بررسی دید نزدیک و دور چشم است. در این روش قدرت دید بیمار را در فاصله های مختلف بررسی می شود و مشکلات انکساری اعم از نزدیک بینی یا دوربینی شناسایی و بررسی می شود زیرا این مشکلات ممکن است منجر به بروز تنبلی چشم شود.
تست رفلکس نور قرنیه
بهتر است بدانید در این روش پزشک، نور کوچکی را به سمت چشم بیمار می تاباند تا بررسی کند که چگونه نور در سطح قرنیه بازتاب می یابد و هرگونه انحراف در تراز چشم ها را بررسی می نمایند.
روشهای درمان تنبلی چشم
لازم به ذکر است روشهای درمان تنبلی چشم به شدت این عارضه و شرایط بیمار بستگی دارد. به طور کلی روشهای مختلفی برای این عارضه وجود دارد که در ادامه به بررسی دقیق تر آن می پردازیم:
استفاده از عینک یا لنزهای طبی
یکی از روشهای درمان تنبلی چشم، استفاده از عینک یا لنزهای طبی است. پزشک به منظور بهبود دید بیمار، عینک یا لنز مناسب تجویز می کند. این روش منجر به تصحیح مشکلات انکساری مانند نزدیک بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم می شود. لازم به ذکر است در صورت تشخیص به موقع، استفاده از عینک این مشکل را برطرف می کند.
پوشاندن چشم سالم (Patch Therapy)
ممکن است برای درمان این عارضه به مدت چند ساعت در روز از پوشش های مخصوص برای چشم سالم استفاده نمایید. جالب است بدانید این روش منجر به تحریک مغز برای استفاده از چشم ضعیف تر می شود. البته این روش ممکن است باعث احساس ناراحتی شود اما با گذشت زمان منجر به بهبود قابل توجهی در بینایی می گردد.
بیشتر بخوانید: عفونت چشم چیست؟
استفاده از قطره های چشمی
یکی از روشهای درمان تنبلی چشم، استفاده از قطره های چشمی است. در صورت ابتلا به این عارضه، پزشک قطره هایی اعم از آتروپین به شما عزیزان تجویز می کند که این قطره باید به صورت دوره ای در چشم سالم ریخته شود. لازم به ذکر است این روش به منظور تار کردن دید چشم سالم برای وادار کردن مغز جهت استفاده از چشم تنبل انجام می شود. معمولا این روش برای کودکانی که نمی توانند پوشش چشمی تحمل کنند، مناسب است.
تمرینات بینایی
پزشک ممکن است برای درمان تنبلی چشم، تمرینات خاص برای چشم تجویز کند. این تمرینات منجر به تقویت هماهنگی و بهبود عملکرد بینایی می شود و شامل بازی رایانه ای ویژه، تمرینات چشمی یا فعالیت های دیداری خاص است. لازم به ذکر است این تمرینات باید تحت نظر پزشک یا اپتومتریست به صورت منظم و دقیق انجام شود تا نتایج موثری دریافت نمایید.
بیشتر بخوانید: مراقبت های بعد از جراحی انحراف چشم
جراحی
در شرایط خاص و در صورتی که روشهای غیرجراحی برای درمان این عارضه موثر نباشد، جراحی انجام می شود. لازم به ذکر است روش جراحی برای تنظیم تراز عضلات چشمی و اصلاح مشکلات ساختاری اعم از انحراف شدید یا افتادگی پلک مورد استفاده می شود.
فیلترهای بینایی و لنزهای ویژه
استفاده از لنزهای ویژه و خاص یکی از روشهای درمان تنبلی چشم به شمار می رود. بهتر است بدانید استفاده از لنزهای رنگی و فیلترهای خاص منجر به تقویت استفاده از چشم ضعیف تر و بهبود تمرکز و دید بیمار می شود.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، درمان تنبلی چشم شامل روشهای مختلفی بوده اما این روش ها با توجه به شدت و وضعیت جسمانی هر فرد متفاوت است. هر بیمار شرایط ویژه ای دارد به همین دلیل ممکن است نیاز به ترکیبی از روش های درمانی مانند استفاده از عینک، پوشاندن چشم سالم یا تمرینات بینایی باشد. البته پیگیری دقیق روند درمان و پیروی از توصیه های پزشک جهت بهبود و درمان این عارضه بسیار تاثیرگذار بوده و درمان مناسب و به موقع منجر به بهبود قابل توجهی در عملکرد بینایی می شود.