زخم قرنیه یکی از شایع ترین مشکلات چشم بوده که به آسیب دیدگی و اختلال در لایه بیرونی چشم گفته می شود. قرنیه یکی از مهمترین اجزای چشم محسوب می شود که وظیفه محافظت از چشم را بر عهده دارد. این نوع زخم به دلیل عوامل مختلفی اعم از عفونت، ضربه، خشکی چشم و تماس با مواد شیمیایی بوجود می آید. این عارضه بسیار دردناک و خطرناک بوده و منجر به بروز مشکلاتی همچون کاهش بینایی، درد شدید، ترشح مایعات، قرمزی چشم و حساسیت به نور می شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی موضوعات مختلفی اعم از دلایل بروز زخم قرنیه، علائم این عارضه، روشهای تشخیص و درمان آن بپردازیم پس با ما همراه باشید.
زخم قرنیه چشم چیست؟
قرنیه چشم بسیار ظریف، شفاف و آسیب پذیر بوده که زخم قرنیه یا کراتیت به زخم و خراش باز بر روی قرنیه گفته می شود. قرنیه لایه بسیار شفاف و نازک بوده که روی عنبیه قرار دارد و وظیفه محافظت از چشم را بر عهده دارد. زمانی که قرنیه دچار آسیب دیدگی شود منجر به بروز علائمی اعم از درد، قرمزی، ترشحات و کاهش بینایی می شود. لازم به ذکر است در صورت عدم درمان این عارضه ممکن است عوارض و مشکلات جدی تری برای شما عزیزان پیش آید.
علائم بیماری زخم قرنیه
علائم زخم قرنیه با توجه به شدت و علت آسیب دیدگی متفاوت بوده به همین دلیل در بدن هر فرد با علائم مختلفی ظاهر می شود. در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده در زیر به بهترین متخصص چشم تهران مراجعه نمایید. برخی از علائم این عارضه به شرح زیر است:
- تاری دید
- درد چشم
- تورم پلک
- التهاب قرنیه
- قرمزی چشم
- کاهش بینایی
- حساسیت به نور
- بروز ترشحات عفونی
- اشک و آبریزش چشم
- سوزش و خارش چشم
- احساس وجود جسم خارجی در چشم
دلایل بروز زخم قرنیه چشم
به طور کلی زخم قرنیه بنا به دلایل مختلفی رخ می دهد که در این قسمت به برخی از رایج ترین دلایل بروز این عارضه اشاره می نماییم:
- عفونت های باکتریایی: عفونت های ناشی از باکتری ها منجر به بروز این عارضه می شوند. معمولا این نوع عفونت در اثر وارد شدن جسم خارجی به چشم بروز می کند.
- عفونت های ویروسی: ویروس هایی اعم از ویروس هرپس سیمپلکس و ویروس واریسلا باعث آسیب دیدگی قرنیه می شود.
- عفونت های قارچی: افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف در مناطق مرطوب دچار عفونت های قارچی و زخم قرنیه می شوند. این نوع عفونت از طریق ورود اجسام خارجی، کپک و مواد گیاهی بروز می کند.
- وارد شدن ضربه به چشم: آسیب های فیزیکی اعم از وارد شدن ضربه یا برخورد اجسام خارجی به چشم باعث ایجاد زخم در قرنیه می شود.
- خشکی چشم: دلایلی اعم از استفاده طولانی مدت از لنز، شرایط محیطی و بیماری های خاص مانند سندرم باعث کمبود رطوبت و خشکی چشم می شود که این موضوع منجر به بروز این عارضه می گردد.
- استفاده نادرست از لنزهای تماسی: هنگام استفاده از لنزهای تماسی عدم رعایت نکات بهداشتی اعم از خوابیدن با لنز یا تمیز نکردن آن باعث بروز عفونت و زخم می شود.
- مواد شیمیایی یا دود: در صورت تماس چشم با مواد شیمیایی مضر اعم از شوینده ها و دود ممکن است موجب آسیب دیدگی قرنیه و ایجاد زخم شود.
- بیماری خودایمنی: بیماری هایی مانند آرتریت روماتوئید یا بیماری متصل بافتی منجر به بروز مشکلات قرنیه و زخم می شود. البته لازم به ذکر است برخی بیماری ها اعم از دیابت نیز باعث تضعیف و آسیب دیدگی قرنیه می شود.
- سوء استفاده از داروها: مصرف برخی داروها مانند داروهای سیستمیک یا قطره های چشمی خاص خطر ابتلا به زخم قرنیه را افزایش می دهد.
سایر دلایل بروز زخم قرنیه
- سوختگی قرنیه
- کمبود ویتامین A
- بلفاریت (blepharitis)
- بروز هرگونه خراشیدگی
- تغییر جهت رشد مژه و متمایل شدن آن به سمت داخل چشم
عوارض ناشی از زخم قرنیه چشم
لازم به ذکر است در صورتی که زخم قرنیه به موقع و به درستی درمان نشود منجر به بروز عوارض های جدی و آسیب های شدید می شود. برخی از شایع ترین عوارض این بیماری به شرح زیر است:
- جای زخم
- التهاب چشم
- کاهش بینایی
- حساسیت به نور
- عفونت های مکرر
- آب مروارید زودرس
- از دست دادن بینایی
- آسیب دیدگی بافت چشم
- افزایش فشار داخلی چشم
- پارگی و سوراخ شدن قرنیه
بیشتر بخوانید: جراحی آب مروارید با لیزر
روشهای تشخیص زخم قرنیه
تشخیص زخم قرنیه باید توسط پزشک متخصص چشم با استفاده از روش های مختلف انجام شود. برخی از رایج ترین روشهای تشخیص این عارضه به شرح زیر است:
- معاینه بالینی
- اسپکتروفتومتری
- آزمایش لکه چشم
- آزمایش های تکمیلی
- کشت و آزمایش های میکروبی
- تصویربرداری با دستگاه های پیشرفته
روشهای درمان زخم قرنیه چشم
درمان زخم قرنیه چشم به نوع و شدت آسیب دیدگی بستگی دارد و دارای روشهای مختلفی بوده که به شرح زیر است:
- جراحی پلک
- جراحی پیوند قرنیه
- درمان خشکی چشم
- مصرف داروهای مسکن
- استفاده از لنزهای درمانی
- استفاده از قطرههای ضد التهاب
- داروهای ضد عفونت مانند آنتی بیوتیک، آنتی ویروس، آنتی فونگال
روشهای پیشگیری از زخم قرنیه
پیشگیری از زخم قرنیه چشم منجر به کاهش خطر آسیب های چشمی می شود. برخی از روشهای پیشگیری از بیماری به شرح زیر است:
- هنگام استفاده از لنزهای تماسی، از تماس آنها با آب خودداری کنید.
- در صورت خشکی چشم از قطره های اشک مصنوعی استفاده نمایید.
- قرار گرفتن در معرض اشعه UV منجر به بروز آسیب دیدگی قرنیه و چشم می شود.
- باید لنزهای تماسی را با استفاده از محلول های مخصوص ضدعفونی به طور منظم تمیز کنید.
- در صورت انجام فعالیت های خطرناک یا کار با مواد شیمیایی، از عینک های محافظ استفاده کنید.
- شستن منظم دست و خودداری از دست زدن به چشم ها خطر ورود عفونت به چشم را کاهش می دهد.
- قبل از خوابیدن، لنزها از چشم خارج کنید زیرا خوابیدن با لنزهای تماسی منجر به کاهش جریان اکسیژن به قرنیه و افزایش خطر عفونت می شود.
بیشتر بخوانید: مراقبت های بعد از جراحی انحراف چشم
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، زخم قرنیه یک مشکل جدی و خطرناک بوده که به علت آسیب های فیزیکی، عفونت، خشکی چشم، استفاده نادرست از لنزهای تماسی بروز می کند. در صورت عدم درمان این بیماری ممکن است عوارض های جدی اعم از کاهش بینایی، اسکار قرنیه بوجود آید، به همین دلیل تشخیص و درمان به موقع این بیماری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.